ਮੱਧਕਾਲ ਵਿੱਚ ਭਗਤੀ ਲਹਿਰ ਦਾ ਬੜਾ ਵੱਡਾ ਯੋਗਦਾਨ ਹੈ! ਕਿਉਂਕਿ ਭਗਤੀ ਲਹਿਰ ਨੇ ਸਮਾਜ ਵਿੱਚ ਆਈ ਖੜੋਤ. ਜਿਵੇ ਕੇ ਜਾਤ-ਪਾਤ,ਛੂਹਾ-ਛੂਤ,
ਨਸਲੀ ਵਤਕਰਾ,ਸਮਾਜਿਕ ਅਰਾਜਕਤਾ ਨੂੰ ਸੱਚੀ-ਸੁਚੀ ਕਿਰਤ,ਹਿਰਦੇ ਦੀ ਸੁੱਧਤਾ,ਤੇ ਪਰਮਾਤਮ
ਗਿਆਨ ਰਾਹੀ ਰਵਾਨਗੀ ਵਾਲੇ ਪਾਸੇ ਤੋਰਿਆ! ਇਸ ਲਹਿਰ ਕਰਕੇ ਸਮਾਜ ਅੰਦਰ ਨਫ਼ਰਤ ਦੇ ਦਰਵਾਜੇ ਬੰਦ ਹੋਣੇ ਸੁਰੂ ਹੋੲੇ ਤੇ ਮਾਨਵਤਾਵਾਦੀ ਕਦਰਾ-ਕੀਮਤਾ ਦਾ ਆਗਾਜ਼ ਹੋਣਾ ਸੁਰੂ ਹੋਇਆ!
ਮੱਧਕਾਲ ਅੰਦਰ ਬਹੁਤ ਸਤਕਾਰਿਤ ਹਸਤੀਆ ਨੇ ਜਨਮ ਲਿਆ!ਉਹਨਾ ਵਿੱਚੋਂ ਮਹਾਨ ਹਸਤੀ,ਮਹਾਨ ਰੂਹ ਸਤਿਕਾਰਯੋਗ ਭਗਤ ਰਵਿਦਾਸ ਜੀ ਇੱਕ ਹਨ.
ਜਿਹਨਾ ਨੇ ਸੱਚੀ ਸੁਚੀ ਕਿਰਤ ਰਾਹੀ ਰੱਬੀ ਪ੍ਰੇਮ ਨੂੰ ਸਤਿਵਾਦੀਆ ਦੀ ਸੰਗਤ ਕਰਕੇ ਲੋਕਾਈ ਸਾਹਮਣੇ ਪ੍ਰਗਟ ਕੀਤਾ! ਉਹਨਾ ਦੀ ਇਸ ਵਿਚਾਰਧਾਰਾ ਅੱਗੇ ਸਮੇ ਦੀ ਹਾਕਮ ਸ਼੍ਰੇਣੀ ਤੇ ਪੁਰੋਹਿਤ ਵਰਗ ਨੂੰ ਝੁਕਣਾ ਪਿਆ!
ਭਗਤ ਰਵਿਦਾਸ ਜੀ ਉਹ ਯੁੱਗ ਪੁਰਸ ਹਨ
ਜਿਹਨਾ ਨੇ ਬੇ-ਝੱਝਕ ਅਪਣੀ ਜੀਵਨ ਯਾਤਰਾ ਨੂੰ,ਅਪਣੇ ਕਿੱਤੇ ਨੂੰ,ਆਪਣੀ ਜਾਤ ਨੂੰ ਜੋ ਪੁਰੋਹਿਤ ਵਰਗ ਤੇ ਹਾਕਮ ਸ਼੍ਰੇਣੀ ਵੱਲੋ ਠੋਸੀ ਗਈ ਸੀ! ਉਸਨੂੰ ਬਾਣੀ ਰਾਹੀ ਸਾਡੇ ਨਾਲ ਸਾਝਾ ਕੀਤਾ! ਭਗਤ ਜੀ ਫੁਰਮਾਣ ਕਰਦੇ ਹਨ.
ਮੇਰੀ ਜਾਤ ਕੁੰਟ ਬਾਂਢਲਾ ਢੋਰ ਢੋਵੰਤਾ,
ਨਿਤਹਿ ਬਨਾਰਸੀ ਆਸ ਪਾਸਾ॥
ਸਮਾਜ ਦਾ ਨਜਰੀਆ ਅਜਿਹਾ ਬਣ ਚੁੱਕਾ ਸੀ! ਕਿ ਪਸੂ ਢੋਣ ਵਾਲੇ ਨੂੰ,ਜੁੱਤੀਆਂ ਗੰਢਣ ਵਾਲੇ ਨੂੰ ਨੀਵੀ ਜਾਤ ਦਾ ਮਨੁੱਖ ਅੈਲਾਨ ਕੇ ਉਸ ਵਿੱਚੋਂ ਮਨੁੱਖਤਾ ਨੂੰ ਮਾਰ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਸੀ!
ਪਰ ਭਗਤ ਰਵਿਦਾਸ ਜੀ ਨੇ ਅਪਣੀ ਕਿਰਤ ਵਿੱਚ ਇੰਨੇ ਵਿਅਸਤ ਹੋ ਗੲੇ ਕਿ ਉਹਨਾ ਦਾ ਕਿੱਤਾ ਉਹਨਾ ਦੀ ਭਗਤੀ ਬਣ ਗਿਆ, ਭਗਤ ਜੀ ਜੁੱਤੀਆਂ ਗੰਢਦੇ,ਚੰਮ ਦਾ ਕੰਮ ਕਰਦੇ, ਚੰਮ ਤੋ ਉਪਰ ਉੱਠ ਗੲੇ.
ਦੁਨੀਆ ਦੀ ਇਹ ਵੀ ਹਕੀਕਤ ਹੈ ਕਿ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਚਿਰ ਮਨੁੱਖ ਚੰਮ ਨਾਲ ਜੁੜਿਆ ਹੈ.ਉਹਨਾਂ ਚਿਰ ਉਸਦੇ ਦੇ ਅੰਦਰ ਸਦਗੁਣ ਮਨਫੀ ਹੁੰਦੇ ਹਨ. ਉਸਦੇ ਲਈ ਸਮਾਜ,ਰੱਬ,ਪ੍ਰੇਮ.ਮਾਨਵਤਾ.ਦਰਿਆ-ਦਲੀ.ਸਬਰ- ਸੰਤੋਖ ਆਦਿ ਉਤਮ ਗੁਣ ਪੈਦਾ ਨਹੀ ਹੋ ਸਕਦੇ!ਉਸਦੀਆਂ ਲੋੜਾਂ ਉਸਦੀ ਪੂਰਤੀ ਬਣ ਜਾਦੀਆਂ ਹਨ ਤੇ ਜੀਵਨ ਇੱਕ ਸੀਮਾ ਅੰਦਰ ਕੈਦ ਹੋ ਕੇ ਰਹਿ ਜਾਦਾ ਹੈ!ਪਰ ਜਦੋਂ ਇਨਸਾਨ ਚੰਮ ਤੋ ਉਪਰ ਉਠ ਕੇ ਸੋਚਦਾ ਹੈ!ਤੇ ਉਸਨੂੰ ਅਨੰਤ ਗਿਆਨ ਦੀ ਸੋਝੀ ਆਉਣੀ ਸੁਰੂ ਹੋ ਜਾਦੀ ਹੈ.ਜਿਸ ਨਾਲ ਸਮਾਜ ਉਸਦਾ ਪਰਿਵਾਰ ਬਨਣਾ ਸੁਰੂ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ!ਇਥੋ ਹੀ ਸੱਚੇ ਭਗਤ,ਸੰਤ.ਮਹਾਪੁਰਖ ਤੇ ਰਹਿਬਰ ਦਾ ਜਨਮ ਹੁੰਦਾ ਹੈ!ਭਗਤ ਰਵਿਦਾਸ ਜੀ ਜੁੱਤੀਆਂ ਗੰਢਣ ਦਾ ਕੰਮ ਕਰਦੇ ਚੰਮ ਤੋ ਉਪਰ ਉਠ ਕੇ ਪੁਰੋਹਿਤ ਵਰਗ ਦੇ ਰੱਬ ਨੂੰ ਕਣ-ਕਣ ਵਿੱਚ ਦੱਸਦੇ ਹਨ!
ਸਰਬੇ ੲੇਕ ਅਨੇਕੈ ਸੁਆਮੀ
ਸਭ ਘਟ ਭੋਗੁਵੈ ਸੋਈ॥
ਕਹਿ ਰਵਿਦਾਸ ਹਾਥ ਪੈ ਨੈਰੇ
ਸਹਜੇ ਹੋਇ ਸੁ ਹੋਈ ॥
ਭਗਤ ਜੀ ਬਚਨ ਕਰਦੇ ਹਨ.ਕੇ ਜੇ ਉਹ ਪਰਮਾਤਮਾ ਨਿਰਗੁਣ ਸਰੂਪ ਹੈ ਤਾ ਉਹ ਸਰਗੁਣ ਸਰੂਪ ਵੀ ਹੈ.ਕਿਸੇ ਹੱਦ ਬੰਦੀ.ਘੇਰੇ ਜਾ ਸੀਮਾ ਵਿੱਚ ਨਹੀ.ਉਸ ਪਰਮਾਤਮਾ ਦਾ ਅਹਿਸਾਸ ਸਾਡੇ ਹੱਥ ਤੋ ਵੀ ਨੇਰੇ ਹੈ.ਪਰ ਇਸ ਅਹਿਸਾਸ ਨੂੰ ਮਾਨਣ ਲਈ ਸਹਜ ਅਵਸਥਾ ਵਿੱਚੋਂ ਗੁਜਰਨਾ ਪੈਂਦਾ ਹੈ.
ਭਗਤ ਜੀ ਦਾ ਰੱਬ ਬਾਰੇ ਨਜਰੀਆ ਬਹੁਤ ਪ੍ਰਭਾਵਸਾਲੀ ਹੈ.ਭਗਤ ਜੀ ਨੇ ਦੋਹਾ ਸਰੂਪਾ ਰਾਹੀ ਪਰਮਾਤਮ ਖਿਆਲ ਸਾਡੇ ਤੱਕ ਬਾਣੀ ਰਾਹੀ ਪੁੱਜਦਾ ਕੀਤੇ ਹਨ. ਜੋ ਆਪਣੇ ਆਪ ਵਿੱਚ ਵਿਲੱਖਣ ਹਨ.
ਭਗਤ ਜੀ ਬਚਨ ਕਰਦੇ ਹਨ ਕਿ ਪਰਮਾਤਮਾ ਕਰਮ- ਕਾਡ ਤੇ ਨਹੀ ਰੀਝਦਾ.ਅਤੇ ਨਾ ਹੀ ਉਸਨੂੰ ਕਿਸੇ ਵਸਤੂ ਦੀ ਭੁੱਖ ਹੈ. ਨਾ ਹੀ ਰੱਬ ਕਿਸੇ ਦੇ ਬਾਪ ਦੀ ਜੱਦੀ ਮਲਕੀਅਤ ਹੈ! ਉਹ ਤਾ ਸਿਰਫ ਪ੍ਰੇਮ ਦਾ ਭੁੱਖਾ ਹੈ. ਭਗਤ ਬਚਨ ਕਰਦੇ ਹਨ!
ਜੇ ਪਰਮਾਤਮਾ ਤੂ ਪਹਾੜ ਹੋਵੈ ਤਾ ਮੈ ਮੋਰ ਬਣ ਕੇ ਤੇਰੇ ਤੇ ਬੈਠ ਕੇ ਤੇਰੇ ਗੁਣ ਗਾਵਾ. ਜੇ ਤੂ ਚੰਦ ਬਣੇ ਤੇ ਮੈ ਚਕੌਰ ਬਣਾ. ਜੇ ਤੂ ਦੀਵਾ ਹੋਵੇ ਤਾ ਮੈ ਵੱਟੀ ਬਣਾ। ਸੱਚੀ ਪ੍ਰੀਤ ਤਾ ਪਰਮਾਤਮਾ ਸਾਡੇ ਤੇਰੇ ਨਾਲ ਹੀ ਹੈ!
ਸਾਚੀ ਪ੍ਰੀਤ ਹਮ ਤੁਮ ਸੁ ਜੋਰੀ॥
ਤੁਮ ਸੁ ਜੋਰਿ ਅਵਰ ਸੰਗਿ ਤੋਰੀ॥
ਜਦੋ ਤੋ ਪਰਮਾਤਮਾ ਸਾਡੀ ਪ੍ਰੀਤ ਤੇਰੇ ਨਾਲ ਜੁੜ
ਗਈ. ਉਦੋ ਤੂ ਹੋਰਾ ਨਾਲੋ ਟੁੱਟ ਗਈ.
ਭਗਤ ਜੀ ਦੇ ਇਸ ਰੱਬੀ ਪ੍ਰੇਮ ਨੇ ਪੁਰੋਹਿਤ ਦੇ ਕਰਮ-ਕਾਂਡ.ਧਰਮ-ਕਰਮ ਤੇ ਜਾਤੀਵਾਦ ਨੂੰ ਬੁਰੀ ਤਰਾਂ ਲਤਾੜਿਆ.ਭਗਤ ਜੀ ਦਾ ਨਿਰਣਾ ਹੈ ਕੇ ਸਤਪੁਰਸ਼ ਜਾ ਸਤਵਾਦੀਆ ਦੀ ਸੰਗਤ ਤੋ ਬਿਨਾ ਰੱਬੀ ਪ੍ਰੇਮ ਨਹੀ ਉਪਜ ਸਕਦਾ.
ਸਾਧਸੰਗਤ ਬਿਨਾ ਭਾਉ ਨਹੀ ਉਪਜੇੈ
ਭਾਵ ਬਿਨੁ ਭਗਤਿ ਨਹੀ ਹੋਇ ਤੇਰੀ ॥
ਪ੍ਰੇਮ ਤੋ ਬਿਨਾ ਸੱਚੀ ਭਗਤੀ ਨਹੀ ਹੋ ਸਕਦੀ! ਰੱਬੀ ਸੰਗਤ ਤਾ ਇਰੰਡ ਵਰਗੇ ਨੀਵੈ ਰੁੱਖ ਨੂੰ ਚੰਦਨ ਦੀ ਸੁਗੰਧੀ ਵਰਗਾ ਬਣਾ ਦੇੰਦੀ ਹੈ! ਕਿਉਂਕਿ ਸੰਗਤ ਰਾਕਸ਼ਬੁੱਧੀ ਵਾਲੇ ਮਨੁੱਖ ਅੰਦਰ ਦੈਵੀ ਗੁਣ ਭਰ ਪਰਮ ਮਨੁੱਖ ਬਣਾ ਦੇੰਦੀ ਹੈ!ਭਗਤ ਜੀ ਬਚਨ ਕਰਦੇ ਹਨ ਕੇ ਪਰਮਾਤਮਾ ਮੈਨੂੰ ਅਪਣੀ ਸੰਗਤ ਵਿੱਚ ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਜੋੜ ਕੇ ਰੱਖ ਜਿਵੇ ਮੱਖੀਆ ਸਹਿਦ ਦੇ ਛੱਜੇ ਨਾਲ ਜੁੜੀਆਂ ਰਹਿੰਦੀਆ ਹਨ. ਭਗਤ ਜੀ ਬਚਨ ਕਰਦੇ ਹਨ.
ਸਾਧਸੰਗਤਿ ਮਿਲਿ ਰਹੀਅੈ ਮਾਧਉ .
ਜੈਸੇ ਮਧੁਪ ਮਖੀਰਾ ॥
ਦਰਅਸਲ ਸੰਗਤ ਵਿੱਚੋਂ ਪੈਦਾ ਹੋਇਆ ਪ੍ਰੇਮ ਰੱਬ ਦੇ ਘਰ ਦੀ ਪਹੁੰਚ ਹੈ!ਪਰ ਇਸ ਵਿੱਚ ਅਹੰਕਾਰ ਰੁਕਾਵਟ ਹੈ!
ਜਬ ਹਮ ਹੋਤੇ ਤਬ ਤੂ ਨਾਹੀ
ਅਬ ਤੂਹੀ ਮੈ ਨਾਹੀ ॥
ਜਿਹਨਾਂ ਚਿਰ ਅਹੰਕਾਰ ਹੈ.ਉਹਨਾਂ ਚਿਰ ਪਰਮਾਤਮ ਗਿਆਨ ਨਹੀ ਤੇ ਜਦੋ ਅਹੰਕਾਰ ਟੁੱਟਦਾ ਹੈ.ਤਾ ਪ੍ਰੇਮ ਇਨਸਾਨ ਦੀ ਸਖਸੀਅਤ ਦੇ ਰੋਮ-ਰੋਮ ਵਿੱਚ,ਕਿਰਤ.ਬਿਰਹਾ.ਹਿਰਦੇ ਦੀ ਸੁਧਤਾ.ਨਿਰਮਲ ਜੀਵਨ ਤੇ ਸਦਗੁਣਾ ਨੂੰ ਤਰਜੀਹ ਦੇਂਦਾ ਹੈ. ਪਰਮਾਤਮਾ ਦੀ ਨਿਗਾਹ ਵਿੱਚ ਉਹ ਸਖਸ ਨੀਵੈ ਤੋ ਉੱਚਾ ਹੋ ਜਾਦਾ ਹੈ. ਭਗਤ ਜੀ ਫੁਰਮਾਉਦੇ ਹਨ.
ਅੈਸੀ ਲਾਲ ਤੁਝ ਬਿਨੁ ਕਉਨੁ ਕਰੈ.
ਗਰੀਬ ਨਿਵਾਜੁ ਗੁਸਾਈਆ ਮੇਰਾ.
ਮਾਥੈ ਛਤਰ ਧਰੈ॥
ਅੈ ਪਰਮਾਤਮਾ ਅਜਿਹੀ ਮਿਹਰ ਤੇਰੇ ਤੋ ਬਿਨਾਂ ਕੌਣ ਕਰ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਗਰੀਬਾ ਨੂੰ ਮਾਣ ਦੇਣ ਵਾਲੇ ਪ੍ਰਭੂ ਤੂ ਜਿਹਨਾ ਦੇ ਸਿਰ ਤੇ ਰਹਿਮਤਾ ਦੇ ਛਤਰ ਝੁਲਾ ਦੇੰਦਾ ਹੈ.ਉਹਨਾਂ ਦੀ ਜਿੰਦਗੀ ਗਮਾ ਤੋ ਰਹਿਤ ਹੋ ਜਾਦੀ ਹੈ!
ਬੇਗਮ ਪੁਰਾ ਸਹਰ ਕੋ ਨਾਉ॥
ਦੂਖੁ ਅੰਦੋਹੁ ਨਹੀ ਤਿਹਿ ਠਾਉ॥
ਨਾਂ ਤਸਵੀਸ ਖਿਰਾਜੁ ਨਾ ਮਾਲ॥
ਖਉਫੁ ਨ ਖਤਾ ਨ ਤਰਸੁ ਜਵਾਲ॥
ਭਗਤ ਜੀ ਫੁਰਮਾਉਦੇ ਨੇ ਕਿਰਤ ਵਿੱਚੋਂ ਉਪਜੇ ਰੱਬੀ ਪ੍ਰੇਮ ਨੂੰ ਜਦੋ ਸੰਗਤ ਰਾਹੀ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤਾ ਜਾਦਾ ਹੈ ਤਾ ਇਨਸਾਨ ਦੀ ਆਤਮਿਕ ਅਵਸਥਾ ਉਸ ਅਸਥਾਨ ਤੇ ਵਾਸ ਕਰਦੀ ਹੈ. ਜਿਥੇ ਦੁਖ-ਚਿੰਤਾ. ਮਾਨਸਿਕ ਘਬਰਾਹਟ. ਦੋਸ਼.ਪਾਪ.ਡਰ ਤੇ ਆਲਸ ਸਭ ਖਤਮ ਹੋ ਜਾਦੇ ਹਨ! ਆਤਮਿਕ ਜੀਵਨ ਗਮਾ ਰਹਿਤ ਹੋ ਕੇ ਚੜ੍ਹਦੀ ਕਲਾ ਨਾਲ ਜੀਵਨ ਦਾ ਆਨੰਦ ਮਾਣਦਾ ਹੈ.
ਸੋ ਭਗਤ ਰਵਿਦਾਸ ਜੀ ਦਾ ਭਗਤੀ ਮਾਰਗ.ਕਰਮ-ਕਾਡਾਂ ਨੂੰ ਤਿਆਗ ਕੇ ਹਿਰਦੇ ਦੀ ਨਿਰਮਲ ਭਾਵਨਾ ਤੇ ਹੱਕ-ਸੱਚ ਦੀ ਕਿਰਤ ਰਾਹੀ ਪਾਖੰਡਬਾਜੀ ਤੇ ਮਿਥਿਆਚਾਰ ਤੋ ਦੂਰ ਕਰਕੇ ਪਰਮਾਤਮ ਘਰ ਦੀ ਰਾਹਦਾਰੀ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰਦਾ ਹੈ!
. ਧੰਨਵਾਦ ਸਹਿਤ
ਮਨਦੀਪ ਸਿੰਘ ਅਬਦਾਲ ਪ੍ਰਚਾਰਕ
ਧਰਮ ਪ੍ਰਚਾਰ ਕਮੇਟੀ
ਸ਼੍ਰਮੋਣੀ ਗੁਰਦੁਆਰਾ ਪ੍ਰਬੰਧਕ ਕਮੇਟੀ
ਸ਼੍ਰੀ ਅੰਮ੍ਰਿਤਸਰ ਸਾਹਿਬ
9888417892
Pragati Media Social Work में जुड़ने के लिए संपर्क करे . 7983444450
[Corona Virus]$type=slider$c=8$l=0$a=0$sn=600
अधिक खबरे देखे .
-
सिरमौर : सिरमौर के संगड़ाह उपमंडल के अंतर्गत ( under sub-division ) आने वाले गांव लाना चैता के सन्तराम की खाई में गिरने से मौत ( death by fal...
-
सिरमौर : युवा कर्मठ ईमानदार HAS खण्ड विकास अधिकारी श्री विनित ठाकुर ने संगड़ाह ब्लॉक का कार्यभार संभालते ही एक माह में 25 ग्राम पंचायतो का औच...
-
देहरादून: उत्तराखंड में कांग्रेस को दो बड़े झटके लगे हैं। पार्टी के वरिष्ठ नेता और उत्तराखंड कांग्रेस के प्रदेश उपाध्यक्ष रहे जोत सिंह बिष्...
-
सिरमौर : हिमाचल प्रदेश राज्य सहकारी बैंक शाखा प्रबंधक श्री शीतांशु वरमानी ने आज कार्यभार गृहण कर लिया है । Sirmaur : Himachal Pradesh St...
-
कांग्रेस पार्टी छोडकर आम आदमी पार्टी की सदस्यता ग्रहण की पूर्व कांग्रेस उपाध्यक्ष श्री जोत सिंह ने .देहरादून: उत्तराखंड में कांग्रेस के प्रदेश उपाध्यक्ष पद और पार्टी की प्राथमिक सदस्यता से इस्तीफा देने के बाद जोत सिंह बिष्ट ने आज 6 मई को ह...
-
कल दिनांक 24.04.2022 रात करीब 10 बजे अज्ञात सुत्रो ( unknown threads )से थाना संगड़ाह पर सूचना मिली कि गात्ताधार मे लड़ाई झगड़ा हो गया है| क...
-
थौलधार : ग्राम पंचायत बन्स्युंल के युवा साथी राजबीर बयाड़ा व समस्त क्षेत्रीय जनप्रतिनिधियों व ग्राम वासियों द्वारा श्री जोत सिंह बिस्ट पूर्व...
-
उत्तराखंड के शासकीय एवं अशासकीय विद्यालयों में 20 अप्रैल को बच्चों का शत-प्रतिशत पंजीकरण करवाने को लेकर प्रवेश उत्सव मनाया गया है. ...
-
सिरमौर. महात्मा गांधी राष्ट्रीय ग्रामीण रोजगार गारंटी योजना ( MANREGA) संगडाह ब्लॉक में हजारो श्रमिकों के आजीविका का साधन बनी है। संगडाह ...
-
पौड़ी: पंचूर गांव में उत्तर प्रदेश के मुख्यमंत्री योगी आदित्यनाथ के सबसे छोटे भाई के बेटे का मुंडन संस्कार हो रहा है जिसमें योगी आदित्यनाथ इ...
COMMENTS